Futuristische scores in Chinees toptoernooi

Eric van Dusseldorp

Het top-12 damtoernooi, dat van 8 tot en met 16 december in de Chinese hoofdstad Beijing in het kader van de Sportaccord World Mind Games werd gehouden, kende een opmerkelijke puntentelling.
Geen 1-1 en 2-0 meer in duels tussen ’s werelds beste spelers, maar de `futuristische` scores 12-0, 9-3, 8-4 en 7-5. Weg met de gelijke spelen, en dat is in confrontaties tussen grootmeesters een unicum.
De verschillende scores worden verkregen door na een remise in een sneller tempo te gaan spelen. De eerste partij heeft nog een regulier speeltempo. Winst levert 12-0 op, bij remise (wat bij toppers gebruikelijk is), volgt een tweede partij die in rapid-tempo wordt gespeeld. Een eventuele winnaar krijgt dan de score 9-3. Bij remise wordt opnieuw een partij gespeeld, nu volgens het blitztempo. Wint er iemand, dan is diens score 8-4. Wordt het weer remise, dan volgt er een zgn. Georgiew-barrage: er wordt, binnen een bepaalde tijdslimiet, net zolang doorgespeeld tot er een partij wordt gewonnen of iemands vlag valt. De winnaar krijgt dan 7-5 achter zijn naam staan.

Niet iedereen houdt van een dergelijke toernooiopzet, met name een dammastodont als Ton Sijbrands gruwt ervan. Toch is het snelle spel, dat tegenwoordig live via internet te volgen is, buitengewoon genietbaar voor de ‘kijkers thuis’. Veruit de meeste moderne topdammers hebben er, als puntje bij paaltje komt, uiteindelijk niet zo’n probleem mee, vooral als het prijzengeld genereus is, wat in China zeker het geval was.

Overtuigende winnaar werd wereldkampioen Alexander Georgiew uit Rusland, gevolgd door de Let Guntis Valneris. Onze landgenoot Roel Boomstra werd, heel knap, derde.

Een fragment uit een partij met regulier speeltempo.

Zie diagram.

Wit: Zhou Wei (China) – Zwart: Dul Erdenebileg (Mongolië)  

Na het gespeelde 35. 50-44? kon zwart op prachtige wijze de winst forceren door (20-25!) 29x20 (15x24). Nu volgt op 44-39 [44-40 (18-23) is natuurlijk helemaal niets)] (18-22!) met dubbele dreiging.
Fraaier is het verloop na 34-29. Zwart vervolgt dan met (18-22!) 29x20 (25x14), dreigt (22-27) en op het betreden van veld 31 volgt (22-27). Wit moet dus wel verder met 21-16, maar nu haalt zwart een fraaie combinatie uit: (22-27!) 32x21 (7-11) 16x18 (13x22) 21x12 (9-13) 28x17 (13-18) 12x23 (19x50) met winst.
Maar de Mongoliër kreeg een nieuwe kans. 35..., 2-8?; 36. 37-31?, 18-23!; 37. 29x18, 12x23!; 38. 21x25, 24-30; 39. 35x24, 19x50; 40. 28x8, 50x3. Zwart lijkt nu makkelijk te gaan winnen, mede door de dreigende klemzet (3-14) gevolgd door (15-20). Wit offerde dus terecht een schijf. 41. 25-20, 3x25(?);
Zwart maakt het zichzelf onnodig lastig. Overtuigender wint (15x24). Ook wel logisch, want in sommige varianten kan het handig zijn dat zwart een tweede dam haalt, en met 15 al op 24 gaat dat natuurlijk sneller. Toch is er analytisch nog geen man overboord.
42. 32-28!, 25-14?; Maar nu is het remise. Volgens Kingsrow kan zwart winnen door (25-48) alsmede (7-12). De rest is remise. Een variantje na (25-48): 31-27 (48-39!!) Deze fraaie zet is de enige winst. Nu volgt na 28-23 opdrijven met 39-34-30-25 en op 27-22 bijvoorbeeld (7-12) 26-21 (12-18) 22x13 (39x9) 21-17 (9-3-12!).
43. 28-22, 15-20; en de jonge Chinees gaf het volkomen ten onrechte op. De enige zet die geen remise is, is 22-17?

Oplossing vorige opgave (J.J. van Tol, wit: 16, 21, 22, 23, 25, 34, 38, 41, 44 / zwart: 2, 7, 8, 9, 11, 13, 14, 20, 29): Winst door 22-18 (29x49) 38-32! (bijv. 13x22) 23-19 (bijv. 49x27) 21x32 (14x23) 25x1 (22-28 of?) 16x7 (28x46) 1-6 (2x11) 6x5.

Op 19 december overleed, op 91-jarige leeftijd, de bekende Haarlemse problemist Aart de Zwart. De Zwart was een van de beste problemisten van Nederland en van de wereld, maar bleef altijd de bescheidenheid zelve. Volgens sommigen was hij zelfs veel te bescheiden. Hij was een zeer geliefd mens en had voor iedereen een goed woord over. In het oktobernummer van vakblad De Problemist stond er op de achterste pagina een opvallend kadertje met de tekst: “Nu ik mijn laatste levensweg bewandel bedenk ik met hoevele dammers, vooral problemisten, ik contact heb gehad. Ik heb daar veel genoegen aan beleefd en wil jullie daarvoor hartelijk bedanken. Aart de Zwart”. Toch kwam het overlijden van de altijd in goede gezondheid – zowel geestelijk als lichamelijk – verkerende De Zwart voor bijna iedereen nog onverwacht. Uiteraard herdenken we deze bijzondere man met een magistraal probleem van zijn hand ter oplossing. Zie diagram. Wit begint en wint.  

Terug naar damrubrieken