Eric van Dusseldorp

Van het wereldkampioenschap dammen, gehouden van 1 tot en met 23 mei 2003 in het Overijsselse Zwartewaterland, is eindelijk het toernooiboek uit. Het is een fraai, 324 pagina’s dik boekwerk geworden met alle partijen, waarvan vele voorzien van annotaties en analyses.

Opvallend aan het toernooi is het grote aantal beslissingen in partijen tussen supergrootmeesters. Het was voor alle titelpretendenten duidelijk dat een ‘ideale’ uitslagenlijst -winst op de relatief zwakkeren en remise tegen de toppers- niet meer voldoende zou zijn voor het behalen van de hoogste mondiale titel.

Een van de fraaiste duels was de overwinning van ex-wereldkampioen Ton Sijbrands op de voormalige Rus en inmiddels Amerikaan Vladimir Veytsman. Natuurlijk was de Nederlander niet te beroerd om deze fraaie partij zeer uitgebreid en op de hem bekende wijze te analyseren. Een klein deel van deze analyse: zie diagram.

Na deze voor de hand liggende doch foutieve zet staat wit in alle varianten gewonnen! Daarom had Veytsman tot elke prijs 33 . . .23-28! moeten doen. Zoals bij analyse aan het licht kwam, mag wit na 34. 29-23!, 18x40 namelijk niet naar veld 9 slaan (35. 27x9? 25x34 36. 24x13/39x30) wegens 16-21-27!!, 38. . . 12-18 en 39 . . . 17x48, een verraderlijke combinatie die zowel mij (= Ton Sijbrands, red.) als -klaarblijkelijk- mijn tegenstander ontging. Er is derhalve niet beter dan 35. 27x7!, 25x34; 36. 39x30, 16-21; 37. 7x27, 40-45; 38. 43-39!, waarna er een chaotische en moeilijk te beoordelen situatie is ontstaan.

Zwart, die twee schijven minder heeft en voorlopig geen dam zal kunnen halen (38 . . . 45-50?? 38-32!+) staat weliswaar slechter maar nog lang niet verloren. Ik geef slechts één van mogelijke vervolgvarianten die door de computer worden aangereikt:

38 . . . 6-11; 39. 31-26, 19-23; (op 39 . . . 11-16? schijnt 40. 38-33 sterk te zijn) 40. 30-25 (op 38-32 wikkelt zwart via 40 . . . 13-19, 41 . . . 17-22, en 42 . . .45-50 naar een remise-eindspel af) 40 . . . 13-19! (dit lijkt een betere optie dan 40 . . . 11-16?; 41. 36-31! met groot, mogelijk beslissend voordeel voor wit; in plaats van 41. 36-31 echter niet 41. 38-32? vanwege de spectaculaire rondslag 41 . . . 13-19! 42. 24x13, 15-20!; 43. 25x14, 17-22; 44. 27x29!; 45. 32x23/26x17, 45-50; 46. 26x17/32x23;, 50x9+) 41. 24x13, 2-8; 42. 13x2, 15-20!; 43. 2x16/ 25x14; 45-50; 44. 25x14/2x16, 50x20 met een 5x4 dammeneindspel waarin zwarts overlevingskansen voor mijn gevoel minstens zo groot zijn als wits vooruitzichten op winst.

Overigens wil ik nog even stilstaan bij een andere mogelijkheid (vanuit de diagramstand, red.) die niet zo heel erg voor de hand ligt, te weten 33 . . . 2-7? Hoewel die zet -getuige het vraagteken- net zo fout was geweest als het gespeelde 33 . . . 2-8; is het niet eenvoudig de meest trefzekere weerlegging aan te geven. Wit beschikt namelijk over twee aantrekkelijke plannen:

1) 34. 38-32, 17-21; 35. 39-33, 11/12-17; 36. 31-26! (de inleiding tot een heus dubbeloffer) 36 . . . 22x42; 37. 41-37, 42x31; 38. 36x27!, 7-11/12 39. 33-28!, 15-20 (nog het beste) 40. 24x15, 17-22; 41. 26x8!, 22x35; 42. 8-3 en dankzij twee dammen gaat wit moeiteloos winnen (42 . . ., 19-24; 43. 15-10+; 42. . . 25-30; 43. 34x25, 35-40; 44. 49-44, 40x38; 45. 32x43+) In deze spelgang baat het (dubbele) tegenoffer 38 . . . 17-22; 39. 26x28, 12/11-17 niet wegens 40. 43-38!, 7-11 41. 27-22!, 18x27; 42. 29x9, 15-20; 43. 32x12, 20x40; wit kan dan immers op diverse manieren winnen, met inbegrip van het fraaie 44 . 9-4, 25x34; 45. 49-44!, 40x49; 46. 4-10!!, 49x1 (46. . . 49x7; 47. 10x1!+) 47. 10x45 met de niet te pareren dreiging 48. 33-29+ Desondanks staat niet zonder meer vast dat 34. 38-32, 17-21; 35. 39-33 wits kansrijkste reactie op 33 . . . 2-7 is. Want na 35 . . . 21-26; 36. 33-28!, 22x33; 37. 29x38, 16-21; 38. 27x16, 18-22! heeft wit in 41 een wel erg zwakke schijf, als gevolg waarvan de uitkomst nog tamelijk onzeker is . . .

2) 34. 38-33, 23-28; 35. 29-23!,18x40; 36. 27x9, 25x34; 37. 24x13! (maar vooral niet 37. 33x22?, 19x30!; 38. 9-3??, 17x28; 39. 3x33 wegens 39 . . .30-35!!+) 37 . . . 17-22 (zwart heeft niet beter) 38. 39x30, 28x48; 39. 9-3!, 48x25; 40. 3x35 en met zijn plusschijf èn een ijzersterke voorpost op 13 moet wit voortreffelijke winstkansen hebben.

Het boek is te bestellen door €27,50 over te maken op rekeningnummer 95.03.46.640 t.n.v. DSS en O&O te Zwartsluis.

Terug naar damrubrieken