Stand in evenwicht, toch geen gelijkspel

Eric van Dusseldorp 

Winnen van een grootmeester en voormalig wereldkampioen is altijd leuk. In de competitiewedstrijd DVSB-VBI Huissen had Andrew Tjon A Ong, speler van de vereniging uit Soest-Baarn, een aardige mogelijkheid hiertoe tegen niemand minder dan de Let Guntis Valneris.

Wit: A. Tjon A Ong – Zwart: G. Valneris

Zie diagram.

Wits laatste zet was 32-28. Objectief gezien is de stand volkomen in evenwicht, de computer geeft geen enkel minimaal voordeel voor een van beide kleuren. Toch heeft Valneris hier enig tactisch voordeel, omdat hij over meer en creatievere druk- en knijpmogelijkheden beschikt. Waar een witspeler in dit soort standen erop bedacht moet zijn om steeds de goede zetten in de juiste volgorde te spelen (waarna er dus niets aan de hand is), heeft zwart allerlei acties als (20-24) en (19-23) achter de hand, desnoods uitgesteld tot het beste moment. Topspelers werken, in partijen tegen taainagels, in de regel toe naar posities zoals die van de zwarte kleur in diagram 1, nooit naar een stelling als die van wit.

In de partij nam Valneris zijn tactische kansen optimaal waar, maar na het gespeelde 33…, 8-12?; had het anders kunnen aflopen.

Wit kan namelijk een fraaie damcombinatie nemen:

27-22! (18x27) 38-32!! (27x49) 29-24 (20x38) 39-33 (38x29) 40-35 (49x40) 45x3. Ofschoon deze dam niet echt goedkoop is, lijkt hij winnend vanwege de dreiging 28-22, terwijl op (13-18) 3-9 volgt. Toch zit er nog een uiterst heftige remisevariant in de stand: (13-18 – dus toch!) 3-9, een ander winstplan lijkt te ontbreken en nu het verrassende triple-offer  (11-16!!) 9x2 (15-20!) en vanwege de dreiging (20-24) kan wit niet meer winnen, ook niet na 26-21 (16x27) 2-13 (20-24) 13x31 (12-18) 31x30 (25x34).

Partijverloop: 34. 27-22, 18x27; 35. 28-23, 19x28; 36. 33x31, 13-19; 37. 38-32, 9-13; 38. 43-38, 12-18; 39. 39-33, 7-12; 40. 40-35, 19-24!;

Er dreigt nu (24-30) en (13-19). In de tijdnood die inmiddels was ontstaan wilde wit deze dreiging tegengaan met 41. 32-28, maar werd verrast door 41…, 17-21!; waarna hij gelijk kon opgeven.

Zelfs na 40… 19-24 (een zet die eerder om tactische dan om technische redenen een uitroepteken verdient) is er objectief gezien nog niets aan de hand als wit verdergaat met 44-39, bijvoorbeeld (13-19) 39-34 (19-23) en nu 32-27!. Zwart moet nu wel remise maken met (23-28), want op zowel (11-16) als (17-22) volgt 38-32! etc. en de bordjes zijn verhangen.

Wit: D. Dijk – Zwart: B. Stegeman

Wedstrijd Witte van Moort 3 – Hartholt Olie, 2^e klasse B

Zie diagram.

Zwart won door (23-28!) 32x12 (21x32) 38x9 (4x13) 12x21 (16x20). Helemaal niet moeilijk, natuurlijk, maar het is altijd leuk om met veel bombarie acht schijven van je tegenstander te slaan!

Wit: P. Schuitema – Zwart: J. Ambags

Wedstrijd MTB-SNA., hoofdklasse A.

Zie diagram.

Een prachtig stukje analyse van de witspeler. Na het voor de hand liggende (21-27) zou zwart als volgt verloren hebben: 31x22 (18x27) 28-22! (27x18) 33-28 (15-20, op 14-19 29-23, op 4-10 eerst 35-30) 24x15 (14-19) 29-24 (19x30) 35x24 (9-14) 24-20 (14-19, want op 4-9: 15-10 en 20-14) 20-14! (19x10) 25-20 (13-19) 20-14 (19-24) 14x5 (24-30) 5-19 (30-35) 19-24 (4-10) 15x4 (35-40) 4x27 (40-44) 24-35 (44-50) 27-22 (50-45) 22-6 (45-18) 35-40 en 6-1.

De oplossing van de opgave van A. Bakumec (wit: 14, 15, 16, 17, 21, 24, 41, 49, 50 / zwart: 1, 6, 13, 25, 28, 36, 38, 39, 40) luidt: 14-10, 50-44, 49-43, 10-4, 4x35, 16x7, 15x24, 35x2.

De nieuwe opgave is van G. Andrejev uit Letland. Zie diagram 4. Wit begint en wint.

 Terug naar damrubrieken