door Eric van Dusseldorp

Meurs Denk en Zet uit Culemborg is verrassend tweede geworden in de strijd om de Europacup voor viertallen, dat van 19 tot 24 september in de Russische stad Ufa werd gehouden. Het vaderlandse kwartet, bestaande uit John van der Borst, Tjeerd Harmsma, Jeroen van den Akker en Bart Terwel, deed al in de eerste ronde (tevens kwartfinale, want er waren acht deelnemers) van zich spreken door het sterker geachte Izhevsk uit gastland Rusland uit te schakelen.

Izhevsk, de woonplaats van Alexej Tsjizjow, had behalve de huidige wereldkampioen onder anderen ook voormalig wereldkampioen Watsjeslaw Sjtsjecholew in de gelederen. De persoonlijke uitslagen waren voor de Culemborgers bijna optimaal: Tsjizjow en Sjtsjecholew werden op remise gehouden door respectievelijk Bart Terwel en Jeroen van den Akker, Tjeerd Harmsma remiseerde met de jeugdige Czinman terwijl grootmeester John van den Borst de winnende punten binnenhaalde tegen Samochvalov – geen bekende dammer, maar wel sparringpartner van Tsjizjow, en dat zegt genoeg.

Ook in de halve finale werd er optimaal gepresteerd: het eveneens voor Rusland uitkomende Almaz Jakoetsk, met ex-wereldkampioen Alexander Schwarzman van de partij, werd met liefst 6-2 geklopt. Van den Borst remiseerde met Schwarzman, Terwel deed hetzelfde met Kyczkin terwijl er winstpartijen te noteren vielen van de kant van Harmsma (op Tokoesarov) en Van den Akker (op Kolesov).

In de finale wachtte favoriet Ishymbai, de derde afgevaardigde uit Rusland. Tegen het meest homogene team van het toernooi was de koek voor de Culemborgers op: tegen Georgiev, Getmanski, Milsjin en Amrilloew werd in de dubbelrondige finale twee keer verloren: 2-6 en 3-5.

Eindstand 1. Ishymbai (Rusland), 2. Denk en Zet Culemborg (Nederland), 3. Minsk (Wit-Rusland), 4. Almaz Jakoetsk (Rusland), 5. Motorola Riga (Letland), 6. Izhevsk (Rusland), 7. Vilnis (Litouwen), 8. Admiral PCBEST (Polen).

De volgende partij, gelicht uit de verliezersfinale tussen Minsk (Wit-Rusland) en Almaz Jakoetsk (Rusland) is interessant omdat a: Schwarzman aan het werk is (dat is altijd boeiend) en b: het duel in duidelijke fasen onder te verdelen valt.

Zwart: K. Hainuk - Wit: A. Schwarzman

1.33-29, 19-23; 2. 35-30, 20-25; 3. 40-35, 14-20; 4. 44-40, 10-14; 5. 38-33, 5-10; 6. 50-44, 17-21; 7. 42-38, 11-17; 8. 31-26, 21-27; 9. 32x21, 16x27; 10. 48-42, 6-11; 11. 37-31, 14-19; 12. 31x22, 17x28; 13. 33x22, 18x27; 14. 29x18, 13x22; 15. 41-37, 10-14; 16. 46-41, 19-23; 17. 39-33, 14-19; 18. 44-39, 12-18; 19. 30-24, 20x29; 20. 33x13, 8x19; 21. 37-31, 9-13; (De opening is voorbij. Zwart heeft een randschijf, maar zijn voorpost is uiteraard onaantastbaar. Met een bekende dubbele afruil breekt Schwarzman met het flankspel en trekt hij het initiatief naar zich toe.) 22. 38-32!, 27x38; 23. 42x33, 4-9; 24. 31-27!, 22x31; 25. 36x27, 11-17; 26. 43-38, 7-11; 27. 49-43, 17-22; 28. 41-36, 22x31; 29. 36x27, 11-17; 30. 38-32, 9-14; 31. 33-28, 2-7; 32. 47-42, 7-12; 33. 42-38, 1-7; (De derde fase breekt aan. Wit ruilt de randschijf, normaal gesproken toch een lekker hapje in een klassieke partij, in de wetenschap dat hij ook nog een theoretisch ongunstig tempovoordeel heeft.) 34. 34-30, 25x34; 35. 39x30, 15-20; 36. 43-39, 20-24; 37. 30-25, 23-29; (De Coup Royal, ingeleid met 27-21, speelt in deze stand een dermate belangrijke rol dat zwart inderdaad iets bijzonders moet doen. De winstpoging die Scwarzman nu op touw zet, is wellicht nauwelijks verantwoord.) 38. 27-21, 7-11; 39. 32-27, 11-16; 40. 28-23, 19x28; 41. 27-22, 16x27; 42. 22x11, 28-32; (De vierde fase: wit worstelt zich naar dam. Vermoedelijk speelde hevige tijdnood en wellicht paniek bij Hainuk een rol, want de nederlaag die volgt was beslist niet nodig.) Zie diagram 1.

43. 11-7, 32x34; 44. 7-2, 3-8??; (Na (13-19) is het de witspeler die de remise moet zoeken. Na 35-30 slaat hij in de vang, op 2-16 volgt (34-39), op 2-11 kan (12-17) 11x20 (24x15). Rest dus 2-8 waarna er een kleine Coup Turc volgt: (34-39!). Uiteindelijk mag wit schijf 26 dan koesteren waarmee hij nog juist remise kan maken.) 45. 2-16, 27-31; 46. 26x37, 12-17; 47. 16-43, 13-19; 48. 43x30, 29-33; 49. 40-34, 8-12; 50. 34-29 en zwart ging, inmiddels in verloren stand, door de vlag.

In de eerste ronde boekte John van den Borst een uiterst nuttige zege voor zijn team. In de stand van diagram 2 is er niets aan de hand en lijkt remise in aantocht.

Zwart: John van den Borst – Wit: M. Samochvalov

46. 27-22, 20-25; 47. 22x11, 16x7; 48. 36-31, 7-11; 49. 44-40??, (Een blunder. De speler van Culemborg was er als de kippen bij.) 21-27!; 50. 31x22, 13-18; 51. 22x13, 19x8; 52. 28x30, 25x45; 53. 32-28,45-50; 54. 28-23, 8-13; 55. 23-19, 13x24; en de Rus zag van verder spelen af.