|
Hans
Vermin `überlistete` de computer Eric
van Dusseldorp Correspondentiedammen is op sterven na dood en daar is de computer verantwoordelijk voor. Al een tiental jaren zijn programma’s als Truus, Flits en Kingsrow vrijwel onverslaanbaar, zeker als ze een sterke processor tot hun beschikking hebben en ze uren, desnoods dagen over een zet kunnen rekenen. Als computerprogramma’s eigenlijk niet meer te verslaan zijn, dan zijn correspondentiedammers die er gebruik van maken dat natuurlijk evenmin. En ze maken er allen gebruik van. En dat betekent dat bijna alle partijen in, bijvoorbeeld, het kampioenschap van Nederland voor correspondentiedammers in remise eindigen. Soms valt er nog weleens een beslissing door een schrijf- of tikfout of een achteraf geconstateerde computerstoring, maar that’s it. De consequentie van dit alles is dat correspondentiedammers het spel zelf helemaal niet machtig hoeven te zijn, om toch hoog te kunnen eindigen in toernooien. Van Utrechter Wim IJzerman is bekend dat hij eigenlijk niet kan dammen en ook is hij nooit bij een damclub gesignaleerd. Maar doordat hij uitsluitend de computer gebruikt is hij vrijwel onverslaanbaar en pakt hij soms extra punten door -inderdaad- een schrijf- of tikfout van de tegenstander of een storing op diens computer. Het is natuurlijk uiterst vermakelijk dat het dan toch een keer misgaat. De witspeler in onderstaande partij, Hans Vermin, gebruikt natuurlijk ook computerprogramma’s, maar daarnaast is hij is een sterke grootmeester en een slimme tacticus. In een geweldige partij, gespeeld in het kader van het Nederlands Kampioenschap 2005, wist hij de `onverslaanbare` IJzerman op een ongedachte nederlaag te trakteren. Wit: H. Vermin – Zwart: W. IJzerman
1.33-29,
19-23; 2. 35-30, 20-25; 3. 40-35, 14-20; 4. 38-33, 10-14; 5. 42-38, 14-19;
6. 45-40, 20-24; 7. 29x20, 15x24; 8. 50-45, 5-10; 9. 47-42, 10-14; 10.
34-29, 23x34; 11. 40x20, 25x34; 12. 39x30, 14x34; 13. 44-39, 16-21; 14.
39x30, 21-26; Deze stand is nog maar drie keer in de wedstrijdpraktijk voorgekomen. Het is het kleine broertje van een stelling die, vanuit een andere opening (32-28, 19-23 enz.), liefst 72 keer op het bord is geweest. Schijf 46 staat dan op 47. Wat voor wit beter is, is misschien een kwestie van smaak. Vermin heeft een duidelijke voorkeur voor schijf 46 op 47, dus de stand die hij zelf niet op het bord heeft. 15. 45-40, 9-14; 16. 40-34, 11-16; Een karakterloze, planloze zet. Het is duidelijk dat de zwartspeler alleen op het advies van de computer afgaat. 17.
43-39, 6-11; 18. 33-29, 1-6; 19. 38-33, 17-22; 20. 32-27?!,… Zie diagram.
. Objectief kan deze zet amper door de beugel. Zwart kan weliswaar geen (19-23) spelen vanwege 37-32 enz., maar (12-17) en (4-10) zijn goed speelbaar. Vermin was er echter achtergekomen, dat computerprogramma Truus de stand na de tekstzet niet goed begrijpt en met een totaal verkeerde opbouw (11-17?) gevolgd door (6-11??) komt. Een programmafout of `bug` bij Truus? Nee, want het andere topprogramma Flits heeft dezelfde kronkel. Beide programma’s oordelen de stand na (11-17) en (6-11) als zeer goed, bijna gewonnen voor zwart. Het tegendeel is echter waar! 20…,
11-17?; 21. 29-24!, 6-11??; 22. 33-29!, 19-23; 23. 42-38, 23-28; 24.
38-32, 13-19; 25. 24x13, 8x19; 26. 32x23, 19x28; 27. 39-33!!, 28x39; 28.
34x43,… Essentieel in deze stand is dat (18-23) lange tijd verhinderd is door 27x18, gevolgd door 31-27, 27-21, 37-31, 41x1. Toch maken zowel Truus als Flits zich geen zorgen over de zwarte stand. In werkelijkheid speelt wit evenwel een gewonnen partij! In het vervolg ziet Flits iets eerder dan Truus dat het toch echt misgaat voor zwart. Is er nu een verschil in speelsterkte tussen de twee concurrerende programma’s? 28…, 14-20; 29. 30-25, 4-9; 30. 25x14, 9x20; 31. 35-30, 20-25; 32. 30-24, 3-9; 33. 49-44, 2-8; Beide programma’s taxeren de stand eindelijk als (vrijwel) verloren voor zwart. 34. 44-39, 8-13; 35. 39-34, 9-14; 36. 24-20, 13-19; 37. 20x9, 19-24; 38. 29x20, 25x3; 39. 34-30, 3-9; 40. 43-39, 9-14; 41. 30-25, 16-21; De zwartspeler heeft dit poging-tot-compensatieoffer zo lang mogelijk uitgesteld, maar wit heeft schijf 48 netjes laten staan. 42. 27x16, 18-23; 43. 48-42!,… Noodzakelijk, anders heeft zwart echt compensatie. 43…, 22-28; 44. 31-27, 23-29; 45. 27-21, 17-22; 46. 21-17, 12x21; 47. 16x18, 28-33; 48. 39x28, 29-34; 49. 18-13, 7-12; 50. 28-23, 34-40; 51. 23-19, 14x23; 52. 13-9, 40-44; 53. 9-4, 23-29; 54. 4-27, 44-50; 55. 27-43, 50-44; 56. 25-20, 44-22; 57. 20-15, 11-16; 58. 15-10, 22-6; 59. 10-4, 6-44; 60. 43-48, 44-6; 61. 42-38, 6-50; 62. 37-31, 26x37; 63. 48x8, 29-34; 64. 8-35, 50-17; 65. 4-18, 17-21; 66. 18x45, 21x43; 67. 45-12, 43-25; 68. 12-26 en de zwartspeler zag eindelijk met eigen ogen dat hij verloren stond en gaf het op. “In deze partij heb ik laten zien hoe je een tegenstander en Truus moet überlisten.”, aldus Vermin, die al heel lang in Duitstalig Zwitserland woont. Het woord überlisten laat zich niet makkelijk vertalen, maar het is wel duidelijk wat het betekent, zeker na het naspelen van deze partij… |