| Damprogramma’s
worden sterker
Eric van Dusseldorp De strijd tussen de computer en de mens begint nu toch echt interessant te worden. Voorheen placht het digitale brein nogal planloos een reeks zetten te produceren om vervolgens in een aantal gevallen op basis van pure rekenkracht te zegevieren. Heden ten dage lijken strategische ‘ideeën’ die de sterkste damprogramma’s op het bord toveren op zijn minst de moeite van het bestuderen waard. Afgelopen zomer speelde het Nederlandse programma Flits een tweekamp over tien partijen tegen internationaal grootmeester Johan Krajenbrink. Het stalen ros won met ruime cijfers en verbaasde de damwereld min of meer met het uitvoeren van positioneel ‘strakke’ plannen. Het programma Buggy Computer, dat ontwikkeld is door de Franse kampioen Nicolas Guibert maar waar ook de Nederlandse damtopper Wieger Wesselink aan meegewerkt heeft, lijkt niet onder te doen voor Flits. In de tweekamp tussen Buggy en N’Diaga Samb, die onlangs in het Zuidfranse Cannes werd gehouden, kwam de Senegalese grootmeester er eigenlijk nauwelijks aan te pas en verloor met 9-3. Vooral de manier waarop Buggy zijn toch niet geringe tegenstander aanpakte wekte alom bewondering. Zwart: Buggy – Wit: Samb (derde matchpartij)
1. 34-29, 19-23; 2. 40-34, 14-19; 3. 45-40, 10-14; 4. 50-45, 5-10; 5. 29-24, 20x29; 6. 33x24, 19x30; 7. 34x25, 13-19; 8. 35-30, 15-20; 9. 39-33, 20-24; 10. 40-35, 10-15; 11. 32-28, 23x32; 12. 37x28, 17-22; 13. 28x17, 12x21; 14. 44-40, 7-12; 15. 31-26, 1-7; 16. 26x17, 12x21; 17. 36-31, 8-12; 18. 41-37, 21-26; 19. 31-27, 11-17; 20. 46-41, 2-8; 21. 43-39, 17-22; 22. 41-36, 22x31; 23. 36x27, 12-17; 24. 39-34, 17-21; 25. 37-32, 7-11; 26. 33-28, 8-12; 27. 49-43, 12-17; 28. 27-22, . . . Na 28-23 (19x37) 30x10 (21x32) 42x31 (26x37) 38x27 (18-22) 27x18 (9-13) 18x9 (3x5) ontstaat een vreemde, maar vermoedelijk gelijkwaardige positie. 28 . . ., 18x27; 29. 28-23, 19x37; 30. 42x22, 17x28; 31. 30x10, 15-20; 32. 25x14, 4x15; 33. 35-30, 9x20; 34. 30-24, 20x29; 35. 34x32, 21-27; 36. 32x21, 16x27; 37. 40-34, 11-17; 38. 34-29, 17-22; 39. 29-23, 6-11; 40. 43-39, 11-17; 41. 23-19?, . . . Wit kon zijn positie goed verdedigen met 39-33 (17-21) 47-42 met een remiseachtige stand. Zie diagram.
Zeer voor de hand ligt nu (3-9) met de mogelijkheid tot (9-14). De computer komt echter met een prachtig idee en laat wits volgende zet, waarna een wit stuk twee zwarten pent, gewoon toe en speelt op doorbraak. Inderdaad is het na (3-9) 39-33 snel remise. 41. . ., 22-28!!, 42. 19-14, . . . De Afrikaan laat zich het (vergiftigde) ‘buitenkansje’ niet ontnemen. 42. . ., 27-31; 43. 39-34, 31-37; 44. 48-43, 26-31; 45. 38-32, 37-42; 46. 32x23, 42-48; 47. 14-9, 48x25; 48. 9-4, 31-36; 49. 4-13, 25-34; 50. 23-19, 34-43; 51. 13-2, 43-32; en wit gaf het op. Hij komt twee schijven achter en is dan kansloos. Zwart: Samb – Wit: Buggy (vierde matchpartij)
1. 31-26, 19-23; 2. 36-31, 14-19; 3. 41-36, 20-25; 4. 33-28, 10-14; 5. 39-33, 17-22; 6. 28x17, 11x22; 7. 31-27, 22x31; 8. 36x27, 6-11; 9. 44-39, 12-17; 10. 46-41, 8-12. 11. 41-36, 2-8; 12. 33-28, 1-6; 13. 39-33, 5-10; 14. 37-31, 17-22; 15. 28x17, 11x22; 16. 32-28, 23x21; 17. 26x28, 16-21; 18. 50-44, 15-20. 19. 44-39, 21-26; 20. 38-32, 26x37; 21. 42x31, 19-23; 22. 28x19, 14x23; 23. 43-38, 9-14; 24. 48-43, 14-19; 25. 32-27, . . . Met deels origineel en vooral sterk spel komt Buggy langzaam maar zeker in het voordeel. 25. . ., 3-9; Hier was (4-9) verliezend vanwege 27-22! (18x27) 31x22. Er dreigt 22-18 en 34-30, op (23-28) volgt 34-29 en 29-23 en na (12-18) komt 35-30!, 38-32, 30-24, 40-35 en 35x4. 26. 47-42, 6-11; 27. 42-37, 10-15; 28. 38-32!, . . . Een vreemd ogende, maar sterke zet. 28. . .,11-17; 29. 49-44, 17-22; 30. 33-28, 22x33; 31. 39x28, 20-24; 32. 44-39, 7-11; 33. 31-26, 4-10; 34. 26-21!, . . . Op het eerste gezicht lijkt het alsof Gerrit Boom meegeholpen heeft aan het programmeren van Buggy, maar dat is niet zo. De stand wordt nu buitengewoon gecompliceerd. 34 . . .,11-16; 35. 43-38, 10-14; 36. 37-31, 23-29; 37. 34x23, 18x29; Op dit moment ging er een golf van ontzetting door de virtuele bezoekersruimte die aan de website van Buggys programmeur gekoppeld was. Wint wit nu niet snel door 39-34 (13-18) 34x23 (18x29) 27-22! en 38-33 met dam? Deze zet liet evenwel op zich wachten en de ‘toeschouwers’ kwamen er al snel achter dat zwart het na 39-34 (29-33!) 38x20 (15x24) 34-30 (25x34) 40x20 (14x25) met enig beleid remise moet kunnen maken. Buggy zou dus een andere voortzetting moeten kiezen. Toch volgde na enige tijd 38. 39-34 (?), 15-20?; Samb mist dus 29-33, behoudt weliswaar zijn schijf maar komt positioneel verloren te staan, 39. 34x23, 13-18; 40. 31-26, 18x29; 41. 40-34, 29x40; 42. 35x44; 12-18; 43. 27-22!, 18x27; 44. 21-17, 9-13; 45. 32x21, 16x27; 46. 17-11, 24-29; 47. 11-6, 25-30; 48. 6-1, 30-34; 49. 1-6 en zwart gaf het op. |