Kuyken: romantisch en eigenzinnig
Eric van Dusseldorp
Er is weer een mooi damboek verschenen. Mooi in eerste instantie als grafisch product. De laatste tijd hebben nogal wat damauteurs een drukkerij in de Witrussische hoofdstad Minsk ontdekt die ook in kleine oplages mooi en goedkoop drukwerk aflevert. Ook “Damrubrieken Andreas Kuyken 1974-1978”, waarvan het aantal gedrukte exemplaren niet al te hoog zal zijn, ziet er voortreffelijk uit met glanzend papier, haarscherpe letters en diagrammen en dat alles gebonden in een harde kaft. Maar ook de inhoud mag er zijn. Tjeerd Harmsma, subtopper en Nederlands jeugdkampioen in 1978, verzamelde de opvallendste rubrieken die in de periode 1974-1978 in NRC Handelsblad verschenen. Dammedewerker was toen Andreas Kuyken, grootmeester in partijspel en problematiek. De man uit Basel was en is een romanticus en heeft altijd met veel liefde en toewijding over het spel op de honderd velden geschreven.
Kuyken hield wel van onverwachte ‘uitstapjes’ in zijn rubriek. Zo kregen argeloze lezers een keer pardoes een analyse van een partij op het 64-veldenbord voorgeschoteld. Op het kleine bord werd en wordt in Nederland totaal niet gespeeld. In een andere rubriek kwam het Canadese damspel (144 velden) aan bod, de lezer nopend tot het gebruikmaken van de theedoek van moeder de vrouw om de getoonde partijfragmenten te kunnen naspelen. Nog bonter maakte hij het in de afleveringen van 31 mei en 5 juli 1975 waarin hij zijn lezers trakteerde op een analyse van een schaakpartij. Zoiets doe je niet, vonden vele fanatieke dammers. Anno 2008 kan Kuyken zich gelukkig weer veilig tussen de stenenschuivers bewegen.
Twee fragmenten uit het intrigerende
boek. A. Gantwarg – N. Misjtsjanski
Zie diagram. Wit lijkt heer en meester in het centrum. Daarentegen staan de schijven 40/45 ‘buiten spel’. Er kwam 1…, 4-9!!; 2. 39-33. Het thematische 29-23 faalt op het verrassende slagje (20x29! en 15-20, 2-7!!, 8-12, 13x35)!!+ 2…, 2-7!; Verhindert 42-37 door (17-22 en 18-23)+ 3. 49-43(?) Op dit moment valt althans de combinatoire catastrofe nog te keren door 28-23. 3…, 7-11!!; Dreigt onweerlegbaar (18-23) 28x19 (9-14, 15x4, 4-10, 13-18). 4. 42-37 berusting, 17-22; Drijft Misjtsjanski de spot met zijn grote tegenstander? Alsof (18-23) enz. nog niet lijdzaam genoeg is, wikkelt hij af naar een dammeneindspel met drie pluspionnen! 5. 28x6, 18-23; 6. 29x18, 13x42; 7. 38x47, 20x49; en zwart won.
Rubriek 11 januari 1975 over het Suikertoernooi van 1974. F. Drost – J.-P. Rabatel
Zie diagram. De blitz-zege van Frank Drost (met zwart) op Jean-Pierre Rabatel heeft zijn wortels in een fraaie openingscombinatie die, al jaren geleden, door Evert Bronstring aan het licht is gebracht. Na 1. 32-28, 20-25; 2. 38-32, 14-20; 3. 31-27, 17-21; 4. 43-38, 21-26; 5. 37-31, 26x37; 6. 42x31, 10-14; 7. 47-42, 5-10; 8. 41-37, 20-24; 9. 46-41, 18-23; 10. 49-43, 14-20; 11. 31-26, 13-18; besloot Jean-Pierre, omdat 37-31 verijdeld was, maar tot 12. 36-31, om vervolgens onder een daverende damklap te worden bedolven, 12…, 24-29!!; 13. 33x22, 23-29; 14. 34x23, 16-21; 15. 27x16, 25-30; 16. 35x24, 20x47!!+.
Het boek is te bestellen door 25 euro over te maken op giro 4900936 t.n.v. Tj. Harmsma te Culemborg, met vermelding van naam en adres waar het boek naartoe moet worden gestuurd.
De oplossing van het probleem van vorige week (auteur J. Bus, wit: 20, 25, 32, 33, 38, 39, 42, 43, 46, 48, 5 / zwart: 13, 15, 19, 21, 22, 23, 27, 30, 31, 34, 36) luidt: 44, 20Z, 338, 9, 41, 3, 49 (24, 24) 43 met winst.
Bij Z wint vermoedelijk niet: 29, 37 (35, 34-40) 39 (45) 16 (50) 372 (41, 40) 20 (45) 15 (50) 10 (24) 4 (19) en remise..
Ook de nieuwe opgave is van de hand van Jaap Bus. Zie diagram. Wit begint en wint.
|