Dammen tegen je vrouw is geen pretje

Eric van Dusseldorp 


Niets is zo vervelend als tegen je eigen vrouw te moeten spelen. Het overkwam Ron Heusdens in de eerste ronde van Thailand Open 2010. Het lot had hem gekoppeld aan Agita Marterere, een damster uit Letland die de Nederlandse grootmeester een aantal jaren geleden tijdens een damtoernooi had leren kennen.

Wat moet je doen met een dergelijke ongelukkige paring als je als internationaal grootmeester en ex-Nederlands kampioen favoriet bent voor de toernooizege? Fel op winst spelen en het duel vermoedelijk ook winnen? Of gun je je eega een punt in de hoop dat je het toernooi toch wel wint en dat zij, door dat `geschonken’ punt, wellicht ook nog in aanmerking komt voor een prijsje?

Heusdens koos voor het laatste en het bleek een duur puntverlies. Dat ene punt kwam hij uiteindelijk precies tekort om het toernooi winnen.

Toch had alles nog op zijn pootjes terecht kunnen komen als hij in de laatste ronde `gewoon` van outsider Wim Koopman had gewonnen. Het ratingverschil tussen de twee spelers is zó groot, dat Heusdens in een simultaanseance tegen een dertigtal spelers hem nog gemakkelijk aan zijn zegekar zou hebben gebonden. Maar soms stijgt een relatief zwakke speler, door onverklaarbare oorzaken, boven zichzelf uit. Koopman kwam slecht uit de opening en een nederlaag leek een kwestie van tijd. Toch bleef hij in een (vrijwel) verloren stand steeds de beste zetten doen. Soms was er geen zetkeus en deed hij bijna automatisch de nog enig speelbare zet. Vaak kun je tegen een grootmeester beter slecht staan maar met een duidelijk speelplan, dan ongeveer gelijkwaardig maar met een groot scala aan zetmogelijkheden.

Wim Koopman stond na de voorlaatste ronde van het toernooi zo hoog, omdat hij een bijna 100% score wist te behalen tegen ongeveer gelijkwaardige spelers. Hij steeg dus niet alleen tegen Heusdens boven zichzelf uit.

Wit: Wim Koopman – Zwart: Iskander Al-Sarayfi

 

Zie diagram. Zwarts volgende zet is te frivool. 33…, 23-29?; 34. 31-27, 18-23?; Het logische vervolg op (23-29), maar deze zet verliest zelfs. Hier moet maar (8-12).
Koopman forceerde nu de winst: 35. 27-21!, 16x27; 36. 32x12, 8x17; 37. 33-28!, 23x32; 38. 38x27,…

Nu dreigt wit dood en verderf door 27-21 (17-22) 21-16 (11-17) 16-11. Op (3-8) wint 42-38 met de onpareerbare dreiging 27-22 en 38-33, een zetje dat ook na (13-18) volgt.

De zwartspeler vervolgde dus maar met 38… 11-16; doch na 39. 42-38 konden de schijven snel in het doosje. De dreiging 27-21 en 38-33 is immers niet te pareren.

Wit: Wim Koopman – Zwart: Ron Heusdens

 

Zie diagram.

De voorpost op 33 is ijzersterk en onaantastbaar. Zwart staat huizenhoog gewonnen.

46. 35-30, 13-19; 47. 31-27, 9-13; 48. 44-40, 15-20; 49. 42-37, 13-18;

Deze zet bederft niets, maar gedecideerder is (17-21), dreigt (33-38), dus 37-31 (20-25) dreigt (33-39) dat ook na 31-26 volgt, dus 40-35 (13-18) 31-26 (12-17) en wit kan al z’n schijven gaan weggeven.

50. 30-25, 17-22; Ook (18-22) wint snel, bijvoorbeeld 25x23 (22x42) 34-30 (42-48) 30-25 (17-21) gevolgd door (33-38).

51. 25x23, 22x42; 52. 32-27, 18x29; 53. 34x23, 42-48; 54. 27-22!,… Alles is verloren, maar deze zet schept nog de meeste verwarring. Zo volgt op (48-37) 22-18 gevolgd door 16-11.

54…, 33-38??;
Met deze zet verspeelde Heusdens de toernooizege. Winnend is 48-30. Een variantje: 27-22 (12-17) 40-34 (30x43) 18-13 (43-32) 23-19 (32x14) 13-8 (17-21!) 16x27 (7-12) 8x17 (14-23) en zwart wint op de trictrac. Voor wie het niet gelooft: 17-11 (23-1) 11-6 (33-39) 27-22 (39-44) 22-18 (1x45) 6-1 (44-50).

Partijverloop: 55. 22-18!, 12-17; 56. 18-13, 48-37; 57. 23-19, 37x10; 58. 13-8, 10-4; 59. 8-3, 17-22; 60. 3-20, 38-43; 61. 20-29 en niet Ron Heusdens, maar Gabriël Heerema kon met de eerste prijs in Thailand Open 2010 worden gefeliciteerd.

Wit: Jeroen Cremers – Zwart: Andrew Tjon A Ong

 

Zie diagram.

Gespeeld was 42-37? De zwartspeler sloeg toe middels 26…, 15-20; 27. 24x15, 25-30; 28. 34x25; 4-10; 29. 15x4, 2-7; 30. 4x18, 12x41; en wit gaf het op.

Terug naar damrubrieken