Dammers uit een exotisch land hebben vaak exotische spelopvattingen. Daarom is het ook zo leuk om exotische dammers te zien spelen.

Een goed voorbeeld is de Mongolische jeugddammer Gomboragchaa Sodbayar. Geheel onbevangen en niet gehinderd door enige openingskennis of benul van middenspelstrategie trad hij de Russische favoriet (Russen zijn per definitie favoriet. . .) Fidan Isjmoeratov tegemoet. Het gebeurde allemaal in de vierde ronde van het afgelopen jeugd-WK.

Dit is het theoretische antwoord na deze tamme opening. Toch spelen topgrootmeesters hier vaak (15-20) of zelfs (17-22). Kennelijk hebben ze een variant ontdekt waarin wit het na (16-21) ruimschoots gelijk kan houden. Na 31-26(?) (21-27) is het bekend dat wit slechts met de grootste moeite schijfverlies kan tegengaan.

Vanaf dit moment produceert de jonge Mongoliër een aantal barre zetten. Toch zal het de opmaat blijken te zijn tot een verrassende zege.

12. 46-41, 20-25; 13. 48-42, 1-6; 14. 31-26, 10-15; 15. 32-28, 5-10; 16. 38-32? (Wit is blijkbaar geschrokken van 30-24 (19x30) 35x24 (14-20) 34-29 (18-23) etc.), 18-23; 17. 49-44, 13-18; 18. 43-38, 9-13; 19. 37-31, 22-27; 20. 32x21, 23x43; 21. 39x48, 19-23;

Voor zwart loopt natuurlijk alles naar wens; de Rus zal inwendig hebben gegniffeld vanwege het malle openingsspel van zijn tegenstander, die met de volgende twee zetten nòg enkele duiten in het zakje doet.

22. 31-27(!?), 14-19; 23. 33-29(!?),. . .

Sodbayar zet consequent voort, dat kan niet worden ontkend.

23. . ., 2-7; 24. 44-39, 3-9 (Logischer lijkt gewoon (4-9)); 25. 41-37, 10-14; 26. 37-32, 11-16; 27. 30-24, 19x30; 28. 35x24, 6-11(?);

Een belangrijk alternatief is hier (14-19). Vermoedelijk is het meest logische spel dan 42-38 (19x30) 40-35 (9-14) 35x24 (4-9!) 39-33! -nu is na (14-19) de verrassende plakker 27-22 mogelijk met remisekansen- (17-22) 24-20 (15x24) 29x20 (22x31) 36x27 en na het voor de hand liggende (maar het beste?) (14-19) 30-25 (9-14) kan wit met 34-30 (25x34) 32-28 (23x43) 48x30 nog vechten.

29. 42-38, 14-19; 30. 40-35, 19x30; 31. 35x24, 4-10?;

Natuurlijk wil zwart, gezien het partijverloop, geen genoegen nemen met (9-14) 27-22! –natuurlijk niet 45-40- (17x37) 47-42 (16x27) 42x22 (18x27) 29x20 (25x14) met gelijk spel. In plaats van (9-14) is er nog een verrassend alternatief in (17-22). Na 21-17 slaat zwart (12x21!) 26x19 (15-20) 24x15 (13x44) met winst. Wit moet dus wat anders doen en in deze rubriek is geen ruimte voor de analyses die dan kunnen ontstaan. Intussen forceert wit nu op prachtige wijze de winst. Zie diagram.

Zwart kan nog (23-28) 32x23 (18-22) 27x18 (13x22) proberen, maar het leidt geen twijfel dat hij dan positioneel verliest. Bijvoorbeeld 48-42 (16x27) 47-41 (11-16) 45-40 (8-13) 41-37 (7-11) 40-35 en omdat de enige zet die nog wat dreigingen genereert: (10-14) kansloos verliest na 24-19 (13x24) 29x20 (15x24) 33-28 (22x33) 38x20 is er voor zwart geen hoop meer.

33. 33-28!, 14-19; Het is natuurlijk essentieel dat (14-20) gevolgd door (18-22) niet werkt vanwege de verrassende ‘Mongoolse’ opstelling: wit slaat naar dam.

34. 38-33!!, 19x39; 35. 28x19, 39x37; 36. 27-22!, 13x33; 37. 22x4, 16x27; 38. 4x2, en de Rus presteerde nog enkele zetten, maar verloor natuurlijk kansloos.

De opgave van Anatoli Uvarov (zwart: 6, 8, 9, 15, 22, 23, 27, 28, 29, 30, 36 / wit: 11, 17, 20, 25, 34, 38, 40, 42, 44, 45, 49) van twee weken geleden laat zich -in de verkorte notatie- als volgt ontleden: 43, 39, 39-33, 30, 24, 41, 34, 43.

De nieuwe opgave is van een lezer en vraagt enige introductie. Rens de Jong debuteerde al in 1956, op 16-jarige leeftijd, met een fraai probleem in de IJmuider Courant: Zwart: 1, 3, 4, 7, 8, 9, 12, 17, 18, 19, 21, 22, 24, 31, 35, 37 / Wit: 14, 15, 20, 23, 28, 29, 33, 34, 38, 39, 42, 45, 47, 48, 49, 50. Wit wint door 10 (4x15 gedw.) 49-44, 44-40, 30, 24, 23, 29, 23, 40, 28, 32, 38, 4, 8, 7, 42. Na een lange ‘mediastilte’ was pensionering een goede reden voor De Jong om zijn hobby weer nieuw leven in te blazen. Het resultaat is te zien op het diagram. Wit begint en wint.

Terug naar damrubrieken