Tegenstanderratings nekken Ron Heusdens

Eric van Dusseldorp


Cannes Open 2012 werd opnieuw gewonnen door Thomy Lucien Mbongo. De Kameroener behaalde in de Zuid-Franse badplaats evenveel punten als ex-Nederlands kampioen Ron Heusdens, maar zijn tegenstanderrating bleek net iets hoger.

Tegenstanderrating… Het toepassen daarvan schijnt tegenwoordig dé manier te zijn om, in een Zwitsers toernooi, bij gelijk eindigen de winnaar te bepalen. Het zou immers eerlijker zijn om te kijken naar de gemiddelde rating van de tegenstanders, dan naar het aantal weerstandspunten (= het totaal aantal behaalde punten van de tegenstanders). Maar is dat wel zo?

Vroeger, zo’n twintig jaar en langer geleden, werd er in een Zwitsers toernooi bij een gelijke score vrijwel altijd gekeken naar het aantal weerstandspunten. Logisch, want ratings bestonden in de damwereld nog niet, en tegenstanderratings natuurlijk al helemaal niet. Soms werd iemand toernooiwinnaar doordat hij in de eindstand een luttel puntje meer bleek te hebben dan zijn concurrent. Dat ene puntje voorsprong was dan vaak het gevolg van een of meer gekke uitslagen tussen twee zwakke spelers in de laatste ronde. En dat kon dan weleens tot frustraties leiden bij degene die dat weerstandspuntje net tekort kwam.

Kijken we naar de resultaten van Mbongo en Heusdens, dan zien we dat beiden vijf partijen hebben gewonnen en vier keer remise hebben gespeeld. Maar de Schiedammer won zijn partijen tegen gemiddeld sterkere spelers dan zijn Afrikaanse concurrent. Heusdens won van Roel Boomstra (zeer sterk), Luc Baya (sterk), Olivier Bonnave (redelijk sterk), Gilles Roux en Paustin (beiden zwak, t.o.v. Heusdens althans). Mbongo won van Olivier Bonnave (redelijk sterk) en van Jean Paul Pellat, Faustin Ekollo, Rene Estebe en Ton Tillemans (allen in principe zwak). Het verschil in tegenstand spreekt boekdelen.

Hoe komt Heusdens dan, met zijn duidelijk betere prestatie dan Mbongo, toch tot een lagere tegenstanderrating? Dat komt omdat hij de pech had om in de eerste ronde Gilles Roux te treffen, een relatief zeer zwakke speler met een internationale rating van onder de 2000. Had Heusdens toen een iets sterkere, maar nog steeds zwakke, opponent geloot, en daarvan -uiteraard- gewonnen, dan was hij toernooiwinnaar geweest. Conclusie: het tegenstanderratinggemiddelde als beslissingscriterium is vermoedelijk meer aan grillen onderhevig dan het weerstandspuntenaantal.

Toch mag men de prestatie van Mbongo niet bagatelliseren. Hij won Cannes Open voor de vierde keer op rij en liet in de editie van 2012 niet alleen Ron Heusdens, maar ook Roel Boomstra en Jean-Marc Ndjofang onder zich. Het is hoogst opmerkelijk dat de Kameroener nog niet eens Internationaal Meester, laat staan Grootmeester is, terwijl hij in de Nederlandse ereklasse al meer gevreesd wordt dan menig GMI die er speelt.

Wit: R. Estebe – Zwart: Th.L. Mbongo

 


Zie diagram. Hier had de latere toernooiwinnaar alle geluk van de wereld. Gespeeld was (7-12?? – op zich wel logisch, want verhindert 36-31 etc. door een simpele damzet) en de Fransman liet zich als volgt wegspelen: 36. 40-34??, 9-13; 37. 34-29, 23x34; 38. 39x30, 18-23; 39. 43-39, 12-17; 40. 39-34, 13-18; 41. 34-29, 23x34; 42. 30x39, 18-23; 43. 35-30, 24x35; 44. 39-34, 35-40!; 45. 34x45, 17-21 met winst.
In de diagramstand kan wit echter winnen door 32-27!! (23x21) 36-31 (26x37) 38-32 (37x28) 33x4. Een thematisch maar altijd verrassend Zetje van Weiss!

Wit: R. Boomstra – Zwart: R. Heusdens

 


Zie diagram. In dit eindspelletje stapelden de twee matadors fout op fout.

50. 34-29?,… Dit verliest. Remise is 46-41.
50…, 11-28; 51. 29-24, 28-22; 52. 24-20, 5-10! de enige;  53. 20x9, 22x4; 54. 46-41, 10-15!; 55. 45-40, 4-9?; Maar nu staat het weer remise. Winst is (4-18), bijvoorbeeld 35-30 (18x45) 30-24 (45-23) 41-36 (23-14!, enige) 36-31 (14-9) en nu als scherpste vervolg 24-19 (9x36) 19-14 (36-41) en uiteindelijk oppositie. 56. 40-34?,… Na 35-30 kan zwart niet meer winnen. 56…, 9-3; met winst. Na 35-30 beslist (3-14) 41-36 (15-20!) en wit moet zetten.

Op de 56e zet wint 9-3 als enige. Het ligt voor de hand om direct met de klemzet te gaan werken, dus
(9-14) 41-36 (15-20) maar na 35-30 (14-5) 25x14 (5x35) 36-31! zit er geen winst in het eindspelletje. Goed gezien door ex-Nederlands kampioen Ron Heusdens, die met deze overwinning uiteraard prima zaken deed.

Terug naar damrubrieken