Mooi slagwerk van Aart de Zwart
Eric van Dusseldorp
Een van de meest kundige damproblemisten die ons land rijk is, is zonder twijfel Aart de Zwart. Een compositie van hem oplossen of louter naspelen is nimmer een saaie bezigheid: de Haarlemmer is wars van massaproductie en staat altijd voor kwaliteit.
Wie zijn oeuvre aan een onderzoek onderwerpt, komt tot de conclusie dat het bij De Zwart steevast om het slagidee gaat. Hij werkt niet terug vanuit een slotstand of motief, maar zet -kennelijk- een slagsysteem op het bord en probeert dat rond te breien door stukken erbij te plaatsen of weg te halen. Een tip voor hen die zich ooit eens op het pad der problematiek willen begeven: dit is de beste methode om een spectaculair vraagstuk te maken. Een methode die, overigens, vaak een flinke dosis geduld vergt. Het kan zijn dat een slagidee -soms na dagen van intensieve arbeid!- niet op een scherpe manier te bewerken is. Scherp wil zeggen: er mag, net als bij het spelletje ‘solitaire’, slechts één wit stuk overblijven. Of de compositie moet eindigen in een opsluiting.
Een bloemlezing uit het werk van Aart de Zwart.
Wit wint door 20-14 (36x47) 14x5 (47x33) 5x28!! (27x49) 28-14 (34x43) 14-25 (33x50) 25x26 (35x44) 26-48. Hoogtepunt is de slag naar 28, waarmee wit verhindert dat hij zelf moet slaan!
De compositie eindigt niet met één wit stuk, maar met een opsluiting, dus op de tweede geoorloofde manier.
Winst door 38-32 (27x47) 36x27 (22x31) 48-43 (47x36) 46-41 (36x47) 43-38 (47x33) 39-34 (33x50) 34x3 (35x44) 3x39 (44x33) 49-44 (50x39) 30-24 (19x30) 25x43. Twee hoogtepunten: de slag 3x39 en het terugslagje 25x43.
Winst door 47-41 (36x49) 27-21 (16x29) 40-34 (23x41) 34x1 (25x43) 1-40 (26x37) 40-45 (49x40) 45x36 (35-40) 36-22 (40-45) 22-50. Let op de subtiele ‘wachtzet’ 1-40!
Winst door 46-41 (17x48) 23-19 (14x34) 25x1 (36x47) 16x7 (31x22) 49-43 (48x39) 44x33 (47x29) 1-6 (29x1) 6x45 (1-6) 45-34 (6-28) 34-39 (28x44) 50x39. Formidabele constructie. Wit slaat 16x7, maar de zet 7-2 komt er nooit uit: de schijf op 7 wordt voor andere doeleinden gebruikt.
Tenslotte De Zwarts beroemdste constructie. 46/ 5 na 30-24 (29x49) 39-33 (28x48) 24-20 (19x28) 20x18 (12x23) 27-21 (36x27) 21x1 (48x31) 1x34 (28x37) 16x7 (2x11) 34-48 (49x32) 46-41 (37x46) 26x28 (46x19) 47-41 (19x46) 35-30 (25x34) 48x5. Liefst 14 zetten diep en eigenlijk is elke zet bijzonder.