Tijdens het grote zomertoernooi Ordina Open, dat van 13 tot en met 20 juli in Nijmegen werd gehouden en een recordaantal van 150 deelnemers telde, was er de nodige aandacht voor een opvallend nevenevenement: een match over tien partijen tussen Johan Krajenbrink, een van de sterkste dammers van dit moment, en het computerprogramma Flits.

De uitslag zorgde voor een kleine schokgolf in de damwereld. Tot nog toe bestond de indruk, dat een wereldtopper, in een match met normale bedenktijden, het nog wel zou winnen van het digitale geweld. Natuurlijk, programma Truus had wel eens gewonnen van wereldkampioen Tsjizjow, maar dat was een sneldampartijtje. En de sterkste dammer van Afrika, Samb, had de grootst mogelijke moeite om het sterke Franse programma Buggy Computer te verslaan. Maar Samb is bij lange na niet de sterkste dammer ter wereld en bovendien won hij uiteindelijk toch.

Na de tweekamp Krajenbrink-Flits staan evenwel alle hele en halve zekerheden op losse schroeven. Eerst even de cijfers: damtrainer Johan Krajenbrink beleefde tijdens het wereldkampioenschap in Moskou in 2001 zijn finest hour en bereikte een verrassende en sterke derde plaats, op slechts twee punten afstand van wereldkampioen Alexej Tsjizjow, tegen wie hij zelfs een uitstekende winstkans had.

Damprogramma Flits, ontworpen door onze landgenoot Adri Vermeulen, staat al jaren bekend als een ijzersterk ‘pakket’ en werd, tijdens de laatste computerolympiade, die van 6 tot en met 11 juli 2002 -zeer recent dus- in Maastricht werd gehouden, derde met twee punten achterstand op kampioen Dam 2.2. van Harm Jetten uit Huizen.

De uitslag van de match Krajenbrink-Flits is inmiddels welbekend: Flits won afgetekend met 13-7 door drie winstpartijen te boeken en zeven keer remise te spelen. Slechts in een enkel duel kwam Flits in een stand terecht waar een mens buikkrampen van zou krijgen (daar heeft een computer geen last van!) maar het programma offerde rustig een schijf en zeilde de remisehaven binnen.

En dan ga je nadenken: de nummer drie van de wereld bij de mensen verliest kansloos van de nummer drie bij de computers. Hoe zit het dan als je de menselijke nummer één, de Rus Tsjizjow, tegen (officieus) ’s werelds beste programma Dam 2.2. zet? Het zou kunnen zijn dat dit programma, mits op een grote computer met snelle processors draaiend en mits gekoppeld aan een aantal bestanden, waaronder de zesstukken-eindspeldatabase, domweg niet meer te verslaan is. En dat zou dan betekenen, dat de beste dammer ter wereld geen mens meer is, maar een computerprogramma.

En dat is even slikken. Want waar schaker Gary Kasparov uiteindelijk zijn hoofd moest buigen voor het schaakprogramma Deep Blue, waar de wereldkampioen bij het Amerikaanse checkers reeds jaren een computer is en waar de beste backgammonspelers al lang geen mensen meer zijn, bij ons internationale damspel leek de mens tot nog toe de boventoon te voeren. Maar vermoedelijk is het point of no return reeds bereikt.

De ellende voor Krajenbrink begon al in de derde ronde. Eigenlijk een heel gewoon potje, maar in een volkomen normaal ogende 6-om-6 stond de mens opeens, nogal onverwacht, helemaal verloren.

Zie diagram

En hier moet Krajenbrink, een zet na de tijdcontrole, tot de gruwelijke ontdekking zijn gekomen dat, ofschoon geen enkele zwarte schijf verkeerd lijkt te staan, zijn stand hulpeloos verloren is: (21-26) 32-27 (22x31) 36x27 (23-28) 42-37 of (22-28) 42-37 (21-26) 36-31 of (22-27) 42-38 (21-26) 32x21 (26x17) 38-32 (17-21) 36-31 (21-26) 31-27. De Nederlander liet zich een en ander niet meer bewijzen en gaf het op als een man.

Terug naar damrubrieken